Op basis van een informatiesessie van hoogspanningsnetbeheerder Elia blijkt dat er tijdens de winter van 2014-2015 een reëel risico op stroomtekort is. “De situatie is structureel slechter dan in 2013. Maar er is nog wat tijd om maatregelen te nemen”, aldus de persverantwoordelijke tijdens de informatiesessie. De komende maanden worden dus doorslaggevend in de zoektocht naar voldoende energie voor de wintermaanden.
Elia besloot eerder al met CREG energieleveranciers aan te sporen een evenwicht te zoeken in hun energieportefeuille. Het systeem werkt op basis van een soort boete die de energieleveranciers behoren te betalen wanneer door hun klanten energie verbruikt wordt, maar die niet binnen hun portefeuille geproduceerd of ingevoerd wordt. De energieleveranciers moeten daarvoor een bedrag van 4.500 euro per MWh neer te leggen, of zowat honderd keer het normale tarief. De boete wordt doorgestort aan van wie de energie komt. “Dit is een mechanisme dat zeer sterk aansporend werkt, en waarvan de kost uiteindelijk nul is. Diegene met een tekort betaalt aan diegene met een overschot”, aldus Jacques Vandermeiren, CEO van Elia.
Waaraan is het stroomtekort te wijden?
Het risico op stroomtekort is te wijten aan een reeks van ongeplande voorvallen. Door de onbruikbaarheid van de centrales Doel 3, Tihange 2 en sinds kort ook Doel 4 is er recent een mogelijks tekort aan energie ontstaan. In geval van veel koude periodes, waardoor de vraag hoog is, en windstille periodes, gedurende de welke geen windenergie kan opgewekt worden, zal het stroomtekort nijpend worden. In het allerslechtste geval zouden bepaalde zones van het energienet afgesloten worden. Elia maakt zich echter sterk dat zoiets niet op onredelijke wijze zal gebeuren. Binnen het afschakelingsplan wordt gewerkt met vijf zones in België, waardoor op regelmatige basis kan afgewisseld worden qua afschakeling.
Vooraleer een dergelijke noodscenario voor de deur staat zijn er nog enkele weken/maanden om te brainstormen over het probleem. Mogelijke oplossingen zijn grootschalige sensibiliseringsacties door de overheid en maatregelen door de marktspelers. “Financiële incentives kunnen ervoor zorgen dat leveranciers hun portefeuille in evenwicht hebben en houden”, aldus Elia tijdens de informatiesessie. Energieleveranciers zouden nu al bezig zijn met concepten om hun cliënten nauwlettender te laten omgaan met energie. Of de hoge onevenwichtsboete vooral gevolgen kan hebben voor Electrabel, dat met het uitvallen van de nucleaire centrales 3.000 MW capaciteit verliest, kon men bij Elia niet zeggen. “Wij kennen de markt niet, maar willen zorgen voor evenwicht.” Vanaf november kunnen burgers ook terecht op www.winterklaar.be, een website welke ingericht werd om burgers in real time te informeren rond het stroomtekort. In de loop van de maand september zouden meer inlichtingen verstrekt worden rond een noodplan bij energietekort.
